پست برق یکی از اجزای کلیدی در سیستم تولید، انتقال و توزیع برق به شمار می‌رود. این پست‌ها به ما کمک می‌کنند تا ولتاژ برق را به سطوح پایین‌تر یا بالاتر تبدیل کنیم و در نتیجه انرژی الکتریکی را به شکلی کارآمدتر به مصرف‌کنندگان برسانیم. در واقع، بین ایستگاه‌های تولید برق و مصرف‌کنندگان، جریان برق ممکن است از چندین پست عبور کند که هر یک در سطح ولتاژ متفاوتی کار می‌کنند. این پست‌ها معمولاً شامل ترانسفورماتورهایی هستند که وظیفه دارند ولتاژ را بین سطوح انتقال بالا و توزیع پایین تغییر دهند. همچنین، پست‌ها می‌توانند در اتصال دو ولتاژ انتقال مختلف نقش مهمی ایفا کنند. به این ترتیب، این سیستم به ما کمک می‌کند تا برق را به شکلی ایمن و مؤثر به دست مصرف‌کنندگان برسانیم. در ادامه با تامین برق همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در مورد پست برق به شما بدهیم.
تعریف پست برق
پست برق (Electrical Substation)، در واقع یک حلقه مهم در شبکه توزیع برق است که نقش کلیدی در انتقال انرژی ایفا می‌کند. این پست‌ها به‌عنوان پل ارتباطی بین برق با ولتاژ بالا که در نیروگاه‌ها تولید می‌شود و ولتاژ مناسب برای استفاده روزمره کاربران عمل می‌کنند. می‌توانیم آنها را به عنوان یک مترجم تصور کنیم که برق را از زبانی که در نیروگاه‌ها صحبت می‌شود، به زبانی که مصرف‌کنندگان نیاز دارند، ترجمه می‌کند. این فرآیند به ما این امکان را می‌دهد که از انرژی قدرت‌مند نیروگاه‌ها به‌عنوان یک منبع کارآمد در خانه‌ها و صنایع استفاده کنیم. به عبارت دیگر، پست برق تبدیل‌کننده‌ای است که انرژی را به شکلی قابل استفاده برای ما فراهم می‌آورد و در این راستا، نقش بسیار مهمی در بهینه‌سازی مصرف انرژی و حفظ کیفیت برق دارد.
پست‌های الکتریکی فراتر از یک ابزار ساده هستند. آنها به عنوان مراکزی پرتحرک عمل می‌کنند که وظیفه دارند جریان الکتریسیته را به طور مؤثر مدیریت و هدایت کنند. این پست‌ها نه تنها راهنما هستند، بلکه توانایی اصلاح و کنترل جریان برق را نیز دارند. به عبارت دیگر، آنها نقش مهمی در برقراری ارتباط بین منابع انرژی و مصرف‌کنندگان دارند و به ما کمک می‌کنند تا از انرژی به بهترین نحو استفاده کنیم. در واقع، این سیستم‌ها به ما امکان می‌دهند تا به شکل بهینه و ایمن از برق بهره‌برداری کنیم و از کارایی بیشتری برخوردار شویم.
تجهیزات پست برق شامل چه مواردی است؟
آشنایی با تجهیزات پست برق به ما کمک می‌کند تا بهتر بفهمیم که پست برق چیست و چه وظایفی دارد. پست برق به عنوان یک ایستگاه حیاتی در شبکه‌های برق عمل می‌کند و تجهیزات مختلفی مانند ترانسفورماتورها، کلیدها و تابلوهای توزیع در آن وجود دارند. هر یک از این تجهیزات نقش خاصی در انتقال و توزیع انرژی الکتریکی ایفا می‌کنند. به طور کلی، پست‌های برق به ما این امکان را می‌دهند که برق را از منابع تولید به مصرف‌کنندگان برسانیم و به همین خاطر شناخت آنها برای هر کسی که به حوزه انرژی علاقه دارد، ضروری است. در ادامه، به بررسی مختصری از این تجهیزات و عملکرد آنها خواهیم پرداخت.
ترانسفورماتورها
در پست‌های برق، ترانسفورماتورها نقش اصلی را بازی می‌کنند. این دستگاه‌ها با استفاده از اصل القای الکترومغناطیسی کار می‌کنند و به همین دلیل، با ماشین‌های الکتریکی که انرژی را از مکانیکی به الکتریکی و بالعکس تبدیل می‌کنند، متفاوت هستند. ترانسفورماتورها نوع انرژی را تغییر نمی‌دهند، بلکه ولتاژ و جریان را با همان فرکانس به سطوح مختلف منتقل می‌کنند. به عبارت دیگر، وظیفه اصلی ترانسفورماتور این است که ولتاژ و جریان را از یک سطح به سطح دیگر تغییر دهد، بدون اینکه تغییر ماهیتی در نوع انرژی ایجاد کند. در هر پست برق، ما سه نوع ترانسفورماتور داریم: ترانسفورماتور قدرت، ترانسفورماتور زمین و ترانسفورماتور تغذیه داخلی. این ترانسفورماتورها به ما کمک می‌کنند تا برق را به شکل مؤثرتری مدیریت کنیم و از آن بهره‌برداری کنیم.
سوییچگیر
سوییچگیرها در واقع مجموعه‌ای از تجهیزات هستند که وظیفه اصلی آنها برقراری ارتباط بین اجزای فشار قوی و محافظت از آن‌هاست. این تجهیزات به ما کمک می‌کنند تا بتوانیم به خوبی کنترل و نظارت بر سیستم‌های برق را انجام دهیم. سوییچگیرها به عنوان یک خط دفاعی عمل می‌کنند تا از مشکلات احتمالی و خطرات ناشی از نوسانات برق جلوگیری کنند. به عبارتی دیگر، این تجهیزات نه تنها به انتقال برق کمک می‌کنند، بلکه ایمنی و کارایی سیستم‌های الکتریکی را نیز تضمین می‌کنند. در نتیجه، سوییچگیرها نقش بسیار مهمی در مدیریت و کنترل شبکه‌های برق ایفا می‌کنند و بدون آنها، کار با سیستم‌های فشار قوی ممکن است با خطرات زیادی همراه باشد. اجزای سوییچگیر عبارت است از:
– فیدر (Feeder)
– باس بار یا شینه (Bus Bar)
– کلید قدرت یا بریکر (Circuit Breaker)
– کلید جداکننده یا سکسیونر (Disconnect Switch)
– ترانسفورماتورهای اندازه‌گیری ولتاژ و جریان (Instrument Transformer)
– تله موج (Line Trap)
– برقگیر (Lighting Arrester)
– جبران کننده بار اکتیو
– فونداسیون
انواع پست های برق کدامند؟
اکنون زمان آن رسیده است که به بررسی انواع پست‌های برق بپردازیم. این پست‌ها بر اساس ولتاژ به سه گروه تقسیم می‌شوند که در ادامه به تشریح آنها خواهیم پرداخت:
پست انتقال (Transmission Substation)
زمانی که دو خط ولتاژ مشابهی دارند، این پست مسئول برقراری ارتباط میان آنها است. پست‌های انتقال به دو نوع ساده و پیچیده تقسیم می‌شوند.
پست توزیع (Distribution Substation)
وظیفه این ایستگاه، دریافت انرژی از یک ایستگاه انتقال و ارسال آن به سیستم توزیع دیگر می‌باشد. این ایستگاه ولتاژ را به سطحی می‌رساند که برای مصرف‌کنندگان مناسب باشد. ایستگاه توزیع زمانی به کار می‌رود که نیاز به استفاده از دو ایستگاه توزیع وجود داشته باشد. هر کشور دارای استاندارد ولتاژ خاص خود است و این ولتاژها به ایستگاه‌های توزیع منتقل می‌شوند. یکی دیگر از وظایف ایستگاه توزیع، ایزوله کردن شبکه توزیع است تا میزان خطا کاهش یابد.
پست نیروگاهی (Sub-transmission Substation)
این نوع پست‌های برق وظیفه دارند تا ولتاژهای تولید شده توسط ژنراتورها را به سطحی برسانند که بتوان آن را به راحتی منتقل کرد. نصب این پست‌ها معمولاً در مواقعی که به قدرت‌های بالایی نیاز داریم و در فواصل طولانی انجام می‌شود. این کار باعث می‌شود که انرژی تولید شده به صورت مؤثرتر و با کمترین اتلاف به نقاط دورتر منتقل شود. بنابراین، می‌توانیم با استفاده از این پست‌ها، برق را به شهرها و مناطق مختلف برسانیم و از این طریق به تأمین نیازهای انرژی کمک کنیم.
