درون تابلو برق، تعداد زیادی کابل و جریان بالایی وجود دارد، بنابراین استفاده از سیم ممکن نیست و برای اتصالات از سیمهای کوتاهتری بهره گرفته میشود. برای برقراری ارتباط میان قطعات، لازم است از شینه بهرهبرداری شود. این جزء پس از قرارگیری در موقعیت خود بهخوبی ثابت میشود و حتی سیمها نیز در مکان خود حرکت نمیکنند. برای هدایت صحیح جریان برق، از شینه بهرهبرداری میشود؛ این جزء موجب میشود که جریان به تمامی اجزای موجود در تابلو منتقل گردد. از شینه های مسی در تابلوها برای منتقل کردن برق استفاده میکنند. در ولتاژهای پایین، معمولاً از سیم و کابل استفاده میشود، اما با افزایش جریان مصرفکننده، شینههای مسی به کار گرفته میشوند. بنابراین هنگام خرید تابلو برق صنعتی، لازم است که حداکثر ولتاژ آن و همچنین نوع شینه یا سیم مورد استفاده را مد نظر قرار دهید.
شینهکشی چیست؟
در تابلوهای برق با جریان بالا، معمولاً از شینهها برای انتقال انرژی الکتریکی بهره گرفته میشود. این شینهها به عنوان نقاط اتصال مشترک میان تجهیزات مختلف در تابلو عمل کرده و برای توزیع برق از یک منبع مرکزی به سایر دستگاهها به کار میروند. در هنگام نصب و شینهکشی تابلوهای برق با جریان بالا، رعایت اصول و مقررات خاص الزامی است. شینه (Busbar) که به عنوان رابط برق شناخته میشود، نوعی تسمه یا میله فلزی است که برای انتقال انرژی الکتریکی از منبع به مقصد به کار میرود. در تابلوهای برق صنعتی و ساختمانی، شینهها از مواد فلزی مانند مس استفاده میشوند.
در شینهکشی تابلو برق چه مواردی محاسبه میشوند؟
مهمترین عوامل موثر که در هنگام شینه کشی باید رعایت شود شامل موارد زیر هستند:
1. جریان مجاز: با توجه به نوع و نیازهای سیستم الکتریکی ساختمان، باید جریان مجاز طبق استانداردها و مقررات مربوطه تعیین گردد. همچنین، این جریان مجاز برای شینهها باید محاسبه و مشخص شود.
2. جریان همزمان: در فرآیند طراحی شینه کشی، لازم است که جریانهای مختلف الکتریکی که به طور همزمان در شینه وجود دارند، مورد تحلیل و محاسبه قرار گیرند تا بتوان شدت جریان و اندازههای شینهها را به درستی مشخص کرد.
مهمترین نکات درباره شینه کشی در تابلو برق
“از ایجاد خش بر روی سطح اتصال شمش جلوگیری کنید و همچنین سمبادهزنی و سنگزنی بر روی پلیسهها و ضایعات ناشی از سوراخکاری را انجام دهید.” این موضوع موجب میشود که سطح اتصال شینه بههمریخته شده و یکنواختی آن از بین برود. این امر منجر به اختلال در جریان میشود، بهطوریکه جریان بهخوبی از آن عبور نمیکند و در نتیجه حرارت و گرمای زیادی در آن ناحیه تولید میگردد. محل اتصال دو شمش را با استفاده از مواد مخصوصی مانند تینر بهطور کامل پاکسازی کنید و سپس بر روی آنها گریسهای ویژهای که برای این منظور طراحی شدهاند، اعمال کنید تا از بروز مشکلاتی نظیر سولفات شدن و تجمع چربی بین دو شمش در طول زمان جلوگیری شود. گوشههای تیز شینهها که ناشی از فرآیند برش هستند، نیاز به صافکاری و پرداخت با سوهان دارند. این گوشههای تیز همان نقاطی هستند که میتوانند منجر به ایجاد قوس یا آرک الکتریکی شوند.
علت استفاده از شینه کشی در تابلو برق
استفاده از شینه کشی در تابلوهای برق با جریان بالا به این دلیل است که شینهها توانایی انتقال جریان زیاد را دارند و با کاهش ولتاژ کمتری مواجه میشوند. شینهها به دلیل داشتن سطح وسیعتر نسبت به سیمها، باعث کاهش افت ولتاژ و بهبود کارایی سیستمهای برقی میشوند. در تابلوهای برق صنعتی و ساختمانی که جریان بالایی دارند، استفاده از سیمها برای انتقال انرژی ممکن است با مشکلاتی مواجه شود. به عنوان مثال:
1. انتقال جریان: در جریانهای بالای 125 آمپر، سیمها ممکن است با چالشهایی روبرو شوند و افت ولتاژ بیشتری را تجربه کنند. با به کارگیری شینههای مسی، این افت ولتاژ کاهش یافته و انرژی از منبع به مقصد با حداقل افت منتقل میشود.
2. فضای کمتر: شینهها نسبت به سیمها فضای کمتری را اشغال کرده و در تابلو برق نیز جا کمتری میگیرند. این ویژگی به طراحان این امکان را میدهد که برای سایر تجهیزات فضای بیشتری را اختصاص دهند.
3. مقاومت الکتریکی: شینهها به دلیل داشتن سطح وسیع و جریان بالا، کمترین میزان مقاومت الکتریکی را از خود نشان میدهند که این امر باعث کاهش افت ولتاژ و بهبود کارایی سیستم برق میگردد.
انواع تابلو برق صنعتی کدامند؟
به طور کلی انواع تابلو برق ساختمانی ها به دو دسته زیر تقسیم می شوند.
– تابلو برق فشار ضعیف
– تابلو فشار متوسطپ
تابلو برق صنعتی فشار ضعیف
این نوع تابلوها معمولاً ولتاژی کمتر از 1 کیلو ولت دارند. از لحاظ ساختاری، این تابلوها عمدتاً به صورت کشویی و ثابت طراحی و تولید میشوند. تابلوی فشار ضعیف شامل تابلوهای کنتوری، دیماندی، ترمینال، قدرت و توزیع، مرکز کنترل موتور و چنج اور است.
تابلو فشار ضعیف کنتوری
برای سنجش مقدار انرژی مصرفی در ساختمانها، از کنتور بهرهبرداری میشود. به همین دلیل، برای محاسبه مصرف برق، کنتورهای جداگانهای در تابلو برق مورد استفاده قرار میگیرند. این تابلوها قابلیت اتصال ساختمانها و مراکز به شبکه برق سراسری را دارند. امکان نصب و استفاده از کنتورهای سه فاز و تکفاز در این تابلوها وجود دارد. همچنین، این تابلوها در سه نوع روکار، توکار و ایستاده عرضه میشوند.
کلام آخر
“همانطور که پیشتر بیان کردیم، برای برقراری ارتباط میان تجهیزات موجود در یک تابلو برق، استفاده از کابل الزامی است.” زمانی که شدت جریان در یک تابلو برق بسیار بالا باشد، استفاده از کابلها ممکن نیست و در این شرایط، شینه کشی به عنوان یک راه حل مناسب مطرح میشود. هنگام شینهکشی تابلوهای برق، لازم است به جنبههای مختلفی توجه شود تا این فرآیند به صورت بهینه انجام گیرد. افرادی که این وظیفه را بر عهده دارند، دارای تخصص و مهارت لازم هستند. “جهت بهرهمندی از خدمات بیشتر و خرید تابلو برق صنعتی، همچنین برای مشاوره، میتوانید با کارشناسان تامین برق تماس بگیرید.”